Görme engelli kadın halterci, her ağırlıkta “özgürleşiyor”
Milletlerarası şampiyonalarda Türkiye’yi temsil eden doğuştan görme engelli ulusal halterci Meltem Tırıklı, “Halter bana önemli bir özgüven ve özgürlük verdi. Kendimi daha zinde ve güçlü hissediyorum.” dedi.
Gaziantep’te yüzde 90 görme engelli olarak dünyaya gelen 39 yaşındaki Tırıklı, ağabeyinin takviyesiyle lise çağlarında halter sporuyla tanıştı.
Katıldığı birinci karşılaşmalardan itibaren dereceler elde eden, bu süreçte Gazi Üniversitesi Vücut Eğitimi ve Antrenörlük Kısmı’ndan de mezun olan Tırıklı, spor sevgisi ve azmiyle önüne çıkan tüm zorlukları aştı.
AA takımı, memleketler arası şampiyonalarda Türkiye’yi temsil eden ve bugüne kadar birçok madalya kazanan görme engelli ulusal halterci Meltem Tırıklı’nın bir gününü görüntüledi.
– Görme Engelliler Dünya Şampiyonası’ndan “altın madalya” ile döndü
Tıpkı vakitte Ankara Büyükşehir Belediyesinin görme engelliler eğitim ünitesinde misyon yapan, Braille alfabesiyle hazırlanan gereçleri okuyarak yanılgı olup olmadığını denetim eden Tırıklı, spor yapmaya ilkokul çağlarında başladığını, 2007’de ağabeyinin teşvikiyle halter ile tanıştığını anlattı.
“Abim bir gün halter karşılaşması olacağını söyledi ve katılmamı önerdi. Yük kaldırmayı başarabileceğimi fark ettim.” diyen Tırıklı, katıldığı birinci müsabakada derece elde ettiğini ve bu muvaffakiyetini gördükten sonra daha azimli çalışmaya başladığını söyledi.
Hayatının önemli bir disiplin içinde geçtiğini ve bu sayede muvaffakiyet elde ettiğini vurgulayan Tırıklı, “Antrenmanlara daha sık gitmeye başladım. Uyku nizamı çok değerli, akşam 22.00’de yatıp, 8 saat uyumaya dikkat ettim. En ince ayrıntısına kadar araştırıp, nasıl daha uygun bir sportmen olurum diye kendimi geliştirmeye çalıştım.” tabirlerini kullandı.
Tertipli idmanlarla mesleğine taraf verdiğini lisana getiren Tırıklı, “2007’de Brezilya’daki Dünya Oyunları’nda dünya ikincisi oldum. 2009’da Amerika’da düzenlenen Görme Engelliler Dünya Şampiyonası’nda altın madalya kazandım ve dünya şampiyonu oldum. 2024 yılında Kazakistan’da yapılan şampiyonada üçüncü oldum ve ‘bench press’ kısmında dünya ikinciliği aldım.” dedi.
– “Halter benim için ikinci bir talih, yeni bir hayata doğmak demek”
Sporun hayatında büyük bir yer edindiğini, halterin en büyük sevdası olduğunu belirten Tırıklı, “Halter bana önemli bir özgüven ve özgürlük verdi. Kendimi daha zinde ve güçlü hissediyorum. Halter benim için ikinci bir talih, yeni bir hayata doğmak demek.” sözlerini kullandı.
Karşılaşmalara hazırlanırken her gün 2-2,5 saatlik idmanlar yaptığını ve bu süreci disiplinle yönettiğini aktaran Tırıklı, ailesinin başlangıçta bu spora çok sıcak bakmadığını lakin elde ettiği muvaffakiyetleri gördükten sonra kendisine dayanak olmaya başladıklarını anlattı.
Tırıklı, sporun yalnızca fizikî değil, ruhsal bir güzelleşme aracı olduğuna da dikkati çekerek, ailesine ve takviyelerinden dolayı Altınokta Görme Engelliler Spor Kulübü’ne teşekkür etti.
– “Teknoloji bizim hayatımızı kolaylaştırıyor”
Görme engelli bir birey olarak gelişen teknolojiden yararlanmaya çalıştığını, kimi uygulamaların günlük hayatını çok kolaylaştırdığını da lisana getiren Tırıklı, bu tip teknolojilerin tüm engelli bireyler için erişilebilir olmasının ehemmiyetine vurgu yaptı.
Bu çerçevede, görme engelli yahut görme zahmeti çeken bireylere yardım etmek gayesiyle gönüllülerin bir ortaya geldiği bir topluluk olan “Be My Eyes” isimli uygulamaya değinen Tırıklı, “Görme engelliler için geliştirilen uygulamalardan ‘Be My Eyes’ hayatımı çok kolaylaştırıyor. Alışveriş yaparken eser bilgilerini okumak ya da kıyafet seçimi üzere kolay şeylerde bile buradan dayanak alabiliyorum. Bana ‘Ne istiyorsun’ diye soruyor, taban boyam geldi mi mesela, ben bunu göremiyorum. O bana söylüyor.” diye konuştu.
Telefonundaki yapay zeka programları sayesinde birçok işini basitçe halledebildiğini belirten Tırıklı, “Teknoloji ne kadar gelişirse hayat bizim için o kadar kolaylaşıyor.” dedi.
– “Sessizce kolumuza girmeyin, evvel sorun”
Görme engelli bireylere yardım etmek isteyen şahıslara de tekliflerde bulunan Tırıklı, şunları söyledi:
“Örneğin, yolda yürürken ya da toplu taşımadayken sessizce koluma girilmesi beni hem ürkütüyor hem de rencide ediyor. Beşerler yardım etmek istediğinde evvel bunu sormalı. Ayrıyeten yollardaki sarı çizgilerin üzerine park eden skuterler ya da konulan cisimler hayatımızı zorlaştırıyor. Bu bahiste daha hassas olunmasını rica ediyoruz.”
Tırıklı, bağımsız hareketin kıymetine dikkati çekerek, “Beyaz baston, bizim gözümüz. Bu olmadan dışarıda rahat hareket etmemiz mümkün değil. Beşerler bunu anlayıp bize takviye olursa hayat çok daha kolay olur.” halinde konuştu.
– “Beyaz baston”un geçmişi 102 yıl öncesine dayanıyor
Görme engelli bireylerin taşıdığı “beyaz baston” onların inançlı ve bağımsız biçimde hareket etmelerini sağlarken, birebir vakitte görme engelli olduklarını tabir eden üniversal bir sembol olarak kabul ediliyor.
Beyaz bastonun tarihçesi, 102 yıl öncesine dayanıyor. İngiltere’nin Bristol kentinde yaşayan fotoğrafçı James Biggs’in geçirdiği bir kaza sonucu görme yetisini kaybetmesi ve akabinde trafik yoğunluğundan ötürü güvenliği için bastonunu beyaza boyaması, bu kozmik sembolün birinci adımı oldu. Biggs’in bu yenilikçi fikri, 1931 yılında Fransa’da düzenlenen ulusal bir kampanyayla tüm dünyada bir harekete dönüştü.
Bu kapsamda, görme engelli bireylerin yaşadığı zorluklara dikkat çekmek ve toplumsal farkındalığı artırmak hedefiyle Türkiye’de her yıl 7-14 Ocak tarihleri Beyaz Baston Görme Engelliler Haftası olarak kutlanıyor.
